Censorship.no! Kullanıcı Rehberi

This manual is aimed at users of Ceno Browser and related technologies, as created for the Censorship.no! project by eQualitie.

If you are looking for technical documentation, please refer to the Ceno documentation repository, where you will find pointers for further reading and details on implementation, as well as the protocol specifications.

Giriş

The Internet and the World Wide Web have become more and more important for people around the world as a source of all kinds of information, and a way to exercise fundamental rights. At the same time, recent years have seen an increase in all kinds of network censorship and other types of network interference (see the reports from OONI, Magma, Censored Planet), both from private and state actors.

İnternet, aygıtlarınızın site sunucuları adındaki özel bilgisayarlara erişebilme temeline dayanır. Bunlar içerik üreticileri ya da internet hizmeti sağlayıcıları tarafından işletilir. Erişmek istediğiniz içeriği tutar ve istedikçe ilgili içerikleri iletir. Mektup almak gibi değil telefonda sohbet etmek gibi düşünebilirsiniz. Bu yöntemde erişmek istediğiniz site sunucusu internete bağlı ve aygıtınızla iletişim kurabilecek durumda olmalıdır.

İçerik aktarım ağlarının ortaya çıkışı (CDN, Akamai ve Cloudflare gibi ticari ya da Deflect gibi sivil toplum odaklı) içeriğin kopyalarını dünya çapındaki çeşitli sunuculara kopyalayarak sunucuların yükünü hafifletir, kaynak sunucuya doğrudan erişilmesine olan gereksinimi ortadan kaldırarak onu korur ve daha hızlı erişilebilmesini sağlar. Bununla birlikte, şimdiki içerik aktarım ağı sunucularının (ve bu sunucuları işleten kuruluşların) hem kaynak sunucu hem de aygıtlarınız tarafından doğrulanmış olması gerekir. Bu nedenle bu sunucular her zaman erişilebilir olmalıdır.

Ne yazık ki yine, genel bağlantının kısıtlı (gelişmekte olan ülkeler veya yetersiz hizmet verilen, yoksul ve kırsal bölgeler), pahalı (bazı ülkeler uluslararası trafik için daha fazla ücret alıyor) veya devlet tarafından (belirli bir durumda veya genel bir kapanmanın sonucu olarak) engellendiği durumlar vardır. Böyle durumlarda, aygıtınızdan birkaç saat önce eriştiğiniz içeriklere veya sunucunun yakınında yaşıyor olsanız bile kaynak sunuculara ve içerik teslim ağı (CDN) sunucularına ulaşmanız zor ya da olanaksız olabilir.

CENO Browser ve Ouinet burada devreye girer. Bu bölümde ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Ceno Browser nedir?

Ceno (short for Censorship.no!) is a Web browser for mobile Android devices (such as smartphones and tablets) that uses a novel approach to circumvent Internet censorship and share retrieved content among all users in a peer-to-peer (P2P) fashion. This reduces overall reliance on international network exchanges, and allows frequently requested Web content to persist in the network even during heavy filtering and throttling events.

What sets Ceno apart from most other circumvention initiatives is that users can continue to share Web content even when no (or extremely limited) connectivity exists across national borders. Ceno is thus built in anticipation of aggressive Internet filtering and the establishment of national intranets to fence off nations from the Web.

Ceno Browser is built on an adapted version of Firefox for Android, a popular, modern, feature-rich and secure Free/Libre/Open Source browser. Ceno extends Firefox with Ouinet, the underlying technology allowing it to share content between devices (described in later sections).

Ceno'yu kim geliştiriyor?

The Censorship.no! project is run by eQualitie in support of Articles 18, 19 and 20 of the Universal Declaration of Human Rights. Ceno and related technologies are developed as Free/Libre/Open Source software (project source), allowing anyone to use, study, share and enhance it. Please contact cenoers@equalitie.org in case of doubt or for further information.

Kimler içindir?

Ceno herkes içindir ama özellikle kendi ağlarında sansürlenen internet içeriğine ilgi duyan ve küresel internet ile bağlantıları kesik, dengesiz veya pahalı olan ülkelerde yaşayanlar için oldukça uygun bir seçenektir. İnternet içeriğinin kullanıcılar arasında paylaşılmasını destekler ve sağlar. Böylece birbirine yardımcı olan eşlerin katkıları ile merkezi olmayan bir ağ oluşur.

Ceno kullanmak için bir uzman bilgisayar kullanıcısı olmanız ya da eşler arası ağların nasıl çalıştığını anlamanız gerekmez. Kullanımı normal bir internet tarayıcısını kullanmaya benzer (Özel Ceno işlevleri genellikle arka planda gizlidir).

Ancak Ceno, diğer kullanıcılara ağda paylaştığı internet içeriğini bildirmek ve bu içeriğe erişmek isteyenlere iletme gereksinimi duyduğundan normal internet tarayıcınızdan daha fazla internet trafiği oluşturabilir. Bu nedenle Ceno ortalama bir ülke içi internet bağlantısı kalitesine gerek duyar. Mobil veri sınırlarınızı aşmamak ve diğer kullanıcılara internet içerikleri sunabilme şansını artırmak için Ceno uygulamasını kablosuz ağa bağlıyken kullanmanızı öneririz.

Warning: Ceno is not an anonymity tool. In fact, using Ceno may allow others to know whether you have accessed or are sharing certain Web content. Please take careful consideration of which risks you can assume by using this tool. See the sections on Public vs. Personal browsing and risks for further information.

Ouinet nedir?

Ouinet is a core technology that allows Ceno Browser to share Web content with other devices. Ouinet comes in the form of reusable computer code (a library) that an application like Ceno can use to become a participant in a network of cooperating nodes that communicate directly (peer-to-peer or P2P) to help access and store new Web content, and to request and deliver previously accessed content to others.

Ouinet, işlevlerini gerçekleştirmek için var olan teknolojiler zekice bir araya getirilerek kullanılmıştır: Diğer katılımcıları bulmak, dosya paylaşımı dünyasından gelen tekniklerle yapılır (BitTorrent dağıtılmış karma tablosu), katılımcılarla iletişim, ortak internet ve dosya paylaşım iletişim kuralları ile gerçekleştirilir (HTTP vekil sunucu istekleri ve BitTorrent µTP) ve güncel standartlar, iletişim ve değiştirilen içeriğin güvenilirliğini doğrular (TLS şifreleme ve Ed25519 imzaları). Ouinet, gerektiğinde belirli teknolojilerin başka teknolojilerle değiştirilmesine izin verir (örneğin µTP yerine Tor Değiştirilebilir Taşıyıcıları kullanılabilir).

Ouinet mobil aygıtlarda son kullanıcı uygulamaları ile bütünleştirilebilir (Android kitaplığı olarak). Bilgisayarlarda ise (yerel HTTP vekil sunucusu olarak) tarayıcılar gibi normal internet istemcileri tarafından kullanılabilir.

Same as Ceno Browser, Ouinet is developed by eQualitie as Free/Libre/Open-Source software.

Kimler içindir?

Ouinet, uygulama geliştiriciler, içerik oluşturucular ve yayıncılar için yararlıdır. Kullanıcıların alınan içeriği diğer kullanıcılarla paylaşmasını sağlar. Uygulama sunucusuna yapılan genel istekleri azaltır ve bu sunucuya erişimin engellendiği ülkelerde yaşayan kullanıcılar için içeriğin erişilebilirliğini artırır.

Please note that Ouinet is an evolving experimental project: some features may not work reliably enough in certain scenarios, bugs may exist and crashes may occur. We encourage you to reach out to us at cenoers@equalitie.org, test it and report back - your feedback is very welcome!

Uyarı Ouinet bir anonimlik aracı değildir. Belirli bir amaç için kullanabileceğinizden emin değilseniz, bize sormaya çekinmeyin.

Hızlı başlangıç rehberi

Ceno Browser allows you to access any website on the Internet, even if it is censored in your country. Ceno uses a peer-to-peer infrastructure to route your requests, as well as to store and share retrieved content with others. Read more about Ceno.

Nasıl kullanmaya başlayabilirsiniz

Android bir aygıta gerek duyacaksınız:

1. Install Ceno Browser from Google Play, GitHub or Paskoocheh. No special permissions are needed.
2. Uygulamayı açın.
3. Browse pages normally to help other users access them; if concerned about privacy for some page or if it is not loading as expected, use a Personal tab (see Public vs. Personal browsing).
4. Tamamen durdurmak için CENO bildirimine dokunun.

Detailed installation instructions are here.

Yapılandırma

Ceno Browser should work out-of-the-box. You can find some diagnostics and settings under the Ceno menu entry.

If you want to make sure that your app is also helping others access blocked content, please read this section.

Başka sorularınız mı var?

• Please see the FAQ.
• Refer to the troubleshooting guide.
• Contact us by writing to cenoers@equalitie.org.

Ana kavramlar

Ceno, ağı izleme ve kesme girişimlerini önleme hedefini gerçekleştirmek için internet, dosya paylaşım sistemleri ve gelişmiş şifreleme gibi alanlardan çeşitli teknikleri kullanır. Bu teknikler, Ceno kullanma deneyimi internette normal gezinmeye olabildiğince yaklaştırmak için Ouinet tarafından akıllıca birleştirilmiştir .

Yine de, en iyi Ceno deneyimini elde etmek için, Ouinet'in çalışma ilkelerini, erişmeye çalıştığımız içeriğin türüne bağlı olarak nasıl kullanılabileceğini ve bunların getirdiği fayda ve tehlikeleri anlamanın yardımı olur. Bu bölümde bu konular ele alınacaktır.

Nasıl çalışır?

Bu bölümde çeşitli senaryolar üzerinden CENO ve Ouinet nasıl çalışıyor öğrenebilirsiniz. Ouinet ile ilgili terimler ve kavramlar (** kalın harflerle ** belirtilmiştir) etkili olması ve karışıklığa yol açmaması için daha sonra anlatılacak ve kullanılacaktır.

İçeriğe doğrudan erişmek

CENO Browser, Ouinet teknolojisini kullanarak internet içeriğini alan ve paylaşan bir örnek uygulamadır. Böyle uygulamalara Ouinet istemcisi denir. İstemcinizden bir sunucuda barındırılan (bu sunucuya X için kaynak sunucusu denir) X içeriğine erişmesini istediğinizde (örneğin CENO) istemciniz internet üzerinden ya da başkaları adına (vekil sunucu) sunuculara ulaşmak için yapılandırılmış diğer makinelerle iletişim kurar ve sunulan içeriği ister. Bu durumun normal internet tarayıcılarından hiçbir farkı yoktur.

Teknik not: Aslında bir fark var. İstemci HTTPS içerik isteklerini işlemek ve şifrelerini çözebilmek için aygıtınızda çalışan bir HTTP vekil sunucu olarak görünür. Bu durumda da istemciyi kullanan uygulamanın (internet tarayıcısı, CENO için Firefox gibi) istemci tarafından yazılmış özel bir sertifikayı kabul etmesi gerekir. CENO Browser sizi uğraştırmamak için kendi kullanacağı sertifika ayarını kendiliğinden yapar.

Fakat bu yöntemler her zaman kullanılamayabilir. Örneğin internet hizmeti sağlayıcınız (ISS) mahkeme kararıyla X içeriğinin kaynak sunucusuna ya da vekil sunucuya erişilmesini engelliyor olabilir. Aşağıda görülebileceği gibi sol üstteki istemcinin kullanıcısı olarak her iki X (kaynak sunucunun yanındaki küçük belge simgesi) içeriğine erişme girişiminiz de başarısız olur. Şekildeki "içerik ekleyici (injector)" katılımcısı ise ilerleyen bölümde açıklanacaktır.

Normal bir tarayıcıda şansınız olmayacaktı, fakat Ouinet ile diğer istemcilerde varsa, X içeriğinin kopyalarını isteyebilirsiniz. Ouinet bu işlemi nasıl yapar görelim.

Paylaşılan içeriğin aranması

Ouinet istemcilerinin depoladığı tüm içeriklere, tek bir yerde bulunmadığından dağıtılmış ön bellek denir. İstemciniz, istenilen içeriğin ön belleği oluşturan diğer istemcilerde bulunduğunu nasıl öğrenebilir?

In any Web browser, to access content X it needs to know its Uniform Resource Locator (URL), that is the address in the browser's location bar, e.g. https://example.com/foo/x. From that URL, a normal browser would infer that it has to contact the Web server called example.com using the HTTP protocol (the language used to exchange Web resources) over SSL/TLS (a security layer over TCP, the Internet's rules for programs to talk to each other) and request the resource /foo/x.

Ouinet ise içeriği farklı şekilde arar. Kitaptan farksız olan bir dizin kullanır. Ouinet dağıtılmış ön bellek dizini üzerinde içeriğin tam adresini arayarak kopyasının bulunduğu istemcilerin listesini edinir. Bu dizinin kendisi de dağıtılmıştır ve istemciler hangi içeriğin başkları tarafından kullanıma sunulduğunu duyururlar. Aslında her adres ile ilgili olarak yalnızca bir ipucu duyurulur. Böylece aygıtınızın trafiğini izleyen birisi hangi içeriğe eriştiğini bilemez. Fakat belirli bir içeriği arayan kişi bu ipuçlarını kullanarak istemcinizi bulabilir.

Technical note: One way the index is implemented is using BitTorrent's Distributed Hash Table (DHT) to get the addresses (IP and port) of the clients with the content. The DHT uses a Cryptographic hash function to compute the table key from the content's URL and some other parameters as the injector key (see below), so that several indexes can coexist.

Ayrıca CENO Browser günümüz internet sayfalarında yüzlerce parça (görseller, biçim kalıpları, betikler…) bulunduğundan, barındırdığı tüm kaynakların adresini ayrı ayrı duyurarak aşırı trafik oluşturmaz. Bunun yerine, kaynaklar isteyen adres altında toplanır ve yalnızca adres duyurulur. Bu durum ad hoc tarayıcı eklentisi (ileride açıklanıyor) ile yapılır.

Dağıtılmış ön bellek üzerinden belirli bir içerik sunan istemcilerin gönderiyor ya da gönderici olduğu söylenir (bu terimler eşler arası dosya paylaşım dünyasından gelir). Örnek senaryomuza geri dönersek, bazı içerikleri gönderen iki istemci var. Ne yazık ki, biri Y içeriğini, diğeri ise Z içeriğini gönderiyor. Bu yüzden istemciniz aşağıda gösterildiği gibi dağıtılmış ön bellek dizininde X içeriği için herhangi bir kayıt bulamaz:

Neyse ki Ouinet, bu tür içeriği almak ve dağıtılmış ön bellekteki diğer istemcilerin kullanımına sunmak için bir yol sunuyor. Nasıl yapılacağını öğrenmek için okumayı sürdürün.

Yeni içeriğin paylaşılması

Hormonlu vekil sunucular

Ouinet üzerinde, içerik ekleyici adında internetin (büyük olasılıkla) özgür tarafında duran ve yasaklamalar sırasında bile erişilebilir olmaya çalışan özel vekil sunucuları vardır:

• Öncelikle saldırganların internet trafiğini izleyerek içerik ekleyicileri belirlemesinden kaçınmak için istemciler ve içerik ekleyiciler arasındaki bağlantılar (HTTPS üzerindeki gibi SSL/TLS kullanılarak) şifrelenir.

  İçerik ekleyici sertifikaları, taklit etmeye çalışanların yakalanması için CENO Browser ile birlikte gelir.

• Şifreleme yeterli değilse, içerik ekleyicilerine yapılan bağlantılar tanımlanmalarını daha da zorlaştırmak için özel gizleme (I2P ya da Tor Değiştirilebilir Taşıyıcıları gibi) yöntemleri kullanır.

• Bir içerik ekleyici tanımlanmış ve erişimi internet hizmeti sağlayıcınız tarafından engellenmiş olsa bile, birden fazla farklı içerik ekleyici vardır ve istemcinizin hangisiyle iletişim kurduğu önemli değildir.

• İçerik ekleyicilerinin bazıları veya tümü engellenmiş olabilir ancak bu içerik ekleyiciler listesi zamanla değişebilir (yenileri eklenir).

  İstemciniz, içerik ekleyicilerin adreslerini önceden bilmek zorunda değildir. Bunun yerine, var olan içerik ekleyicilerin adreslerinin bulunduğu dağıtılmış bir dizin olan içerik ekleyici havuzuna (P2P dosya paylaşımından bir başka terim) bir sorgulama yapar.

• Son olarak, istemciniz hiçbir içerik ekleyiciye erişemese bile, başka istemciler erişebilir. Bir istemci, bir içerik ekleyiciye erişebildiğinde ve kendisine diğer istemciler tarafından erişilebildiği belirlendiğinde bir köprü istemcisi olur ve kendi internet adresini başka bir dağıtılmış dizin olan köprü havuzuna ekler.

  İstemciniz böyle bir adresi arayarak, arkasındaki köprüye bağlanabilir ve kendi adına bir içerik ekleyiciye başka bir bağlantı kurmasını söyleyebilir. Böylece istemcinizle içerik ekleyici arasında bir geçit oluşturur. Ardından bu geçit kullanılarak aralarında bir bağlantı kurulabilir.

  İstemciyle içerik ekleyici arasındaki bağlantılar şifrelendiğinden, köprülerin aradaki bilgi akışını göremeyeceğini unutmayın.

İçerik ekleyiciler normal (fazladan kullanılabilir olsa da) bir vekil sunucu gibi davranabilir ve bu davranış, içeriğe erişmeye çalışırken Ouinet istemcilerinin (CENO Browser gibi) yaptığı bir şeydir. Bu durumda, içerik ekleyici, istemcinizle kaynak sunucu arasında gerçekleşen bilgi akışını göremez (bağlantı düz, şifrelenmemiş bir HTTP bağlantısı değilse).

Daha sıkı ağ engelleme koşullarında vekil sunuculara erişmeyi sağlayan başka araçlar zaten var. Ouinet içerik ekleyicilerini bu kadar özel kılan şey nedir?

Paylaşılan içeriğe güvenilmesi

Önemli olan nokta şudur. Bir içerik ekleyici yalnızca istemciniz adına içerik almakla kalmaz. İçerik ekleyiciye veya internetin çoğuna artık erişilemese bile o içeriği daha sonra başkalarıyla paylaşmanızı sağlar.

Elbette tarayıcınızdan bir sayfayı indirebilir ve ilgili dosyaları başkalarına kopyalayabilirsiniz. Bu kullanım, birbirinizi tanıdığınız sürece sorun çıkarmayabilir. Ancak, böyle dosyaları bilinmeyen bir kişiden aldıysanız ne yapacaksınız? İçeriğin gerçekten iddia edildiği siteden geldiğinden, belirli bir tarihte alındığından veya içindeki bilginin değiştirilmediğinden nasıl emin olabilirsiniz?

CENO ve Ouinet kullanımının olabildiğince çok insana olabildiğince fazla içerik sağlamasını istiyoruz. Bu nedenle tanımadığınız insanlardan içerik almanızı sağlamak istiyoruz. Ouinet bu tür içerikleri içerik imzalama kullanarak almanızı sağlar. İstemciniz, içerik ekleyicilerin kişisel anahtarını kullanarak imzaladıkları içeriğe güvenecek şekilde yapılandırılır. Bir istemci, bir içerik ekleyiciye bir internet içeriğini paylaşmak için almasını söylediğinde, içerik ekleyici içeriği kaynak sunucudan alır, anahtarını kullanarak imzalar ve imzalanmış içeriği istemciye gönderir.

Teknik not: İçerik ekleyiciler büyük bir dosya alınırken gelen veri parçalarını ayrı ayrı imzalar. Böylece büyük bir veri indirilirken bağlantı kesilse bile onu alan istemci tarafından hala paylaşılabilir.

Hangi içerik ekleyiciye güvenebileceğinizi seçebilmeniz için her içerik ekleyicisinin farklı anahtarı bulunur. Şöyle düşünün: Ülkenizdeki herhangi bir noter tarafından imzalanmış bir belgeye, size kim verirse versin (yurttaş veya yabancı) güvenebilirsiniz. Ama başka bir ülkenin noteri tarafından imzalanmış bir belgeyi kabul etmek zorunda değilsiniz. CENO Browser eQualitie tarafından yönetilen içerik ekleyicilere kendiliğinden güvenecek şekilde yapılandırılmıştır.

Teknik not: İçerik ekleyiciler, Ed25519 imzaları oluşturmak için bir herkese açık ve kişisel anahtar çifti kullanır. Herkese açık anahtarlar, imzalarla birlikte gönderilebilecek kadar küçüktür ve 64 tane onaltılık karakter ya da 52 tane Base32 karakter biçiminde kodlanabilir. Bunlar telefonda konuşarak bile iletilebilir veya bir kağıda yazılabilir.

İçeriklerin eklenmesi

Örnek senaryomuzda istemcinizin, X içeriğini doğrudan kaynak sunucudan ve diğer istemcilerden alamadığını hatırlayın. İstemci, diğer istemcilerle paylaşabileceği imzalanmış bir kopya almak için güvenilir bir içerik ekleyiciye başvurarak son Ouinet kartını oynar.

Aşağıdaki şekilde, bu işlemin olası bir sonucunu görebilirsiniz: İstemci önce içerik ekleyiciye doğrudan ulaşmaya çalışır (örneğin, içerik ekleyici havuzundan aldığı bir internet adresini kullanır). Ancak ne yazık ki internet hizmeti sağlayıcısı tarafından engellenmiştir. Neyse ki, köprü havuzu, içerik ekleyiciye erişebilen iki farklı istemcinin internet adreslerini gösterir. İstemciniz, bu istemcilerden biri üzerinden içerik ekleyiciye bir geçit açar. Böylece içerik ekleyici, istemciden X içeriği isteğini alır ve kaynak sunucudan bunu isteyebilir.

İçerik ekleyici, X içeriğini aldığında, bunu anahtarını kullanarak imzalar, imzayı içeriğe ekler ve geçit üzerinden gönderir (örneğin, engelleme arkasındaki istemci ile). İçerik istemcinize ulaştığında, üç şey yapılır:

1. Size gönderilir (CENO bu içeriği tarayıcıda görüntüler).
2. İçerik diğer istemcilere gönderilmek üzere aygıtınıza kaydedilir. Ayarlanabilir bir süre boyunca ya da kaydedilmiş içerikler silinene kadar tutulur.
3. Diğer istemcilerin bulabilmesi için içeriğin kopyasının bulunduğu dağıtılmış ön bellek dizinine duyurulur.

Aşağıda içeriklerin alınması, imzalanması, kaydedilmesi ve duyurulması işlemlerinin tümünü kapsayan içerik ekleme işlemini görebilirsiniz.

Tam engelleme uygulandığında gezinme

Yukarıda açıklanan yöntemler için engelleme dışında kalan ve internetin geri kalanına erişilebilen bazı yolların olması gerektiğini unutmayın. Bazı durumlarda bu yollar da olmayabilir: Uluslararası bağlantı kesintileri, doğal afetler veya az olan yolların aşırı kullanılması (herkesin aynı içeriğe erişmeye çalışması) gibi durumları düşünebilirsiniz. Dağıtılmış ön belleğin gerçek gücü bu gibi durumlarda ortaya çıkar.

Varsayalım ki içerik ekleyiciden X içeriğini aldıktan sonra bir afet bölgenizi dünyadan kopardı. X içeriği böyle bir durumda toplumunuza nasıl yardımcı olabileceğinizi anlattığı için daha önemli hale gelir.

Bu anda, CENO Browser kullanan ikinci bir kişi de bu içeriğe erişmeye çalışır. Kaynak sunucuya veya bölgenizin ötesindeki herhangi bir şeye erişilemez. Bu nedenle CENO, dağıtılmış ön bellek dizininde bu içeriği arar ve aygıtınızın bu içeriği gönderdiğinizi görür. CENO aşağıdaki gibi dizinden adresinizi alır, size bağlanır ve içeriği ister.

Artık ikinci aygıt da üzerinde X içeriğinin bir kopyasını bulundurduğundan, bunu dağıtılmış ön bellek dizininde duyurarak bir gönderici olur. İlgilenen üçüncü bir kişi CENO Browser kullanarak bu içeriğe erişmek istediğinde, CENO artık içerik için dizinde iki adres görür: Sizin aygıtınız ve ikinci kullanıcının adresi. İçerik büyük ise (örneğin bir video), bu üçüncü aygıt içeriği her iki aygıttan da parça parça almaya çalışabilir (aşağıda gösterildiği gibi). Böylece indirme hızını artırır ve kullanılan trafiği azaltır.

Son olarak durum daha da kötüleşebilir ve tüm ticari ve ülke ağ altyapısı kapanabilir. Bu durumda, ağın başka kullanıcılara erişimi olmasa bile Ouinet ve CENO Browser aynı yerel ağda bulunan (örneğin, aynı kablosuz ağa bağlanmış) iki aygıt arasında aygıttan aygıta paylaşım sağlar.

Public vs. Personal browsing

Ceno/Ouinet kullanmanın yararları

Diğer sansür aşma teknolojilerine kıyasla Ceno ve Ouinet temel olarak, istemcilerin ve içerik ekleyicilerinin birbirleri için trafiği yönlendirmesi, sonradan doğrulama için içeriği imzalaması ve imzalanmış içeriği diğer kullanıcılara göndermek amacıyla saklaması gibi alanlarda farklılaşır. Bazı önemli yararları şunlardır:

• Alışılmış kullanım: Ceno Browser ile internet içeriğine erişmek, internet tamamen kapatıldığında bile normalde kullandığınız tarayıcıya benzer. Sık erişilen içerikler için yeni özel bağlantılar kurmak ya da uygulamalar arası dosya aktarımı yapmak gibi özel bir etkileşim gerekmez.

• İçerik kullanılabilirliğinin artırılması: Ouinet, aşırı ağ kısıtlamalarında bile içeriği etkili ve güvenli bir biçimde sunabilir. İçeriğe daha çok erişilmesi daha fazla kopyasının Ceno/Ouinet istemcileri tarafından gönderilmesi ve kullanılabilirliğinin artması anlamına gelir.

  İmzalanmış içerik, çevrim dışı yöntemlerle (örneğin bir USB sürücüsü ile) belirli istemcilere taşınabilir. Böylece diğer istemciler tarafından da kullanılması sağlanabilir.

• Faster browsing: Since your client can retrieve different parts of the same content from various clients at the same time, the load of delivering the content is distributed among different networks and devices, thus avoiding clogging the paths to a single client (especially when delivering a big resource like a video). This is not only useful when infrastructure connecting to other countries is limited, but also for publishers to avoid resource usage spikes at origin servers when some of their content becomes very popular (the so-called Slashdot effect).

• Cheaper browsing: Content popular in a particular region tends to get copied in Ceno/Ouinet clients in that region, even if the origin server is abroad. If you are interested in that content, your client will probably get it from some other client in your region. In some countries where international traffic is more expensive than local one (e.g. in the presence of a national intranet), this can actually save you money.

Ceno/Ouinet kullanmanın tehlikeleri

Ceno Browser (ve genel olarak herhangi bir Ouinet istemcisini) kullanmak, yeterince karmaşık herhangi bir bilgi işlem sisteminde olduğu gibi, bazı riskler içermektedir. Bu bölümde, Ceno kullanırken üstlenebileceğiniz farklı rollerin etkilerini anlamanıza yardımcı olmak için tehlikeleri derleyeceğiz ve açıklayacağız:

• sitelerde gezinen bir kullanıcı olarak
• önceden eriştiğiniz içerikleri dağıtılmış ön bellekte paylaşan bir gönderici olarak
• diğer kullanıcıların içerik ekleyicilerine erişmesini sağlayan bir köprü olarak

Kullanıcı olarak

Köprüler kaynak sunucu ile iletişimimi görebilir mi?

Hayır. Köprünün tek görevi istemci ve içerik ekleyicisi arasındaki trafiği değiştirmeden aktarmaktır. Bu iletişim her zaman şifrelenmiş olarak kurulur ve köprüler iletişimin içeriğine erişmek için gereken kişisel anahtarı bilmez.

İçerik ekleyiciler, kaynak sunucuy ile iletişimimi görebilir mi?

Yes and no. When the user requests content in public browsing mode, all private data (like passwords and cookies) is first removed from the request by the client, and only then is the request encrypted for and forwarded to the injector, which proceeds to decrypt it.

Kişisel gezinme kullanıldığında ise istemci tarafından hiçbir değişiklik yapılmaz fakat tüm iletişim kaynak sunucuya göre şifrelenir. Bu durumda içerik ekleyici içeriğin şifresini çözemez.

Teknik not: İçerik eklemek için, yalnızca sorgu parametreleri kaldırılmış, temel ve gizlilik koruyucu HTTP üst bigileri alanlarının sınırlı bir bölümü dışındaki tüm üst bilgi alanları çıkarılmış HTTP GET istekleri uygundur.

İçerik ekleyiciler IP adresimi görebilir mi?

Evet, fakat isteğin Ceno kullanıcısından mı yoksa bir köprüden mi geldiğini ayırt edemezler. Böylelikle içerik ekleyicisine giden isteklere kesin doğrulukla bir kaynak IP adresi atanamaz.

Kişisel verilerim dağıtılmış ön belleğe sızabilir mi?

Umarız sızmaz. Yukarıda belirtildiği gibi Ceno Browser içerik ekleyicilerine yapılan isteklerden tüm kişisel verileri (parolalar, çerezler...) çıkarak şekilde ayarlanmıştır. Ayrıca içerik ekleyicileri hiçbir gönderme işlemi yapmaz, yalnızca diğer Ouinet istemcilerinin içerik gönderimi yapabilmesi için içeriği imzalar. İçerik istemciye geldiğinde, yeniden incelenir ve kaynak sunucu kişisel gibi görünüyorsa, Ceno gönderim yapmaz.

Yine de özellikle kötü niyetle veya zayıf güvenlikle tasarlanmış sayfalar kişisel bilgilerinizi (bir formdaki e-posta adresi ya da JavaScript ile tarayıcının parmak izi gibi) başka bir adres bağlantısı yolu üzerinden (http://orneksite.com/aboneol/adiniz@baskaorneksite.org) elde edebilir. Bir sitenin böyle bir şey yaptığından şüpheleniyorsanız, güvenliğiniz için bu sitede Kişisel gezinme kullanın.

Kaynak sunucu Ceno kullandığımı bilebilir mi?

Büyük olasılıkla hayır. Ceno kaynak sunucuya doğrudan ulaştığında normal bir Firefox uygulaması gibi davranır. Yani aygıtınız aynı sürümdeki bir Firefox uygulaması gibi gözükür.

Ancak, bir içerik ekleyici kullanarak kaynak sunucudan bazı içerikler yüklendiğinde, sunucunun Ceno ya da Ouinet kullanıldığını anlamasının (en az) iki yolu vardır:

1. Kaynak sunucuya ulaşan bağlantının kaynak adresinin, içerik ekleyici havuzunda bulunması (bağlantı zaten içerik ekleyiciden geldiğinden);
2. İçerik isteğinde belirli bilgilerin varlığı ya da yokluğu karakteristik bir Ouinet özelliğidir ve izlenebilir. Bu durum, içerik ekleyici, istemcinizin alması ve imzalaması için içeriği istediğinde, isteğinizden aygıtınıza özgü bilgileri kaldırdığı için ortaya çıkar.

Bu durumun yalnızca isteğin Ouinet üzerinden geldiğinin belirlenmesinde etkili olduğunu ve aygıtınızla herhangi bir bağ kurulamayacağını unutmayın. Fakat önceki soruda belirtilen nedenlerden dolayı istekte herhangi bir kişisel bilgi bulunuyorsa, Ceno kullanıcısı olduğunuz belirlenebilir.

In general, if a particular website (such as a governmental site) expects you to connect to it as an identifiable individual, from a specific region (or from a national intranet), we recommend that you use a normal Web browser instead of Ceno.

Gönderici olarak

Aygıtımdaki hangi veriler gönderilir?

Ceno şu anda yalnızca herkese açık gezinme kipinde erişilen tüm internet içeriklerini gönderir. Yani kullanıcıların yakın zamanda erişmediği hiçbir şeyi göndermez.

Ne gönderdiğimi herhangi bir kişi öğrenebilir mi?

Hem evet, hem hayır. Ouinet altyapısının çalışma şeklini yeterince anlayan bir kişi belirli bir içeriğin hangi IP adreslerinden paylaşıldığını (BitTorrent ile olduğu gibi) gösteren bir araç geliştirebilir. Fakat bir IP adresini seçerek buradan gönderilen tüm içerik ve arkasındaki istemciler öğrenilemez.

Köprü olarak

Diğer kişiler IP adresimi öğrenebilir mi?

Evet, içerik ekleyiciler ile iletişim kurabilen her Ceno Browser uygulaması IP adresini diğer Ouinet istemcilerinin bulabileceği köprü havuzuna kaydeder.

Ülkemde yasal olmayan bir içeriğe başka bir kişinin erişmesine yardım ediyor olabilir miyim?

Evet. Fakat köprüler Ouinet istemcileri ve içerik ekleyicileri arasındaki iletişimi yalnızca şifrelenmiş olarak iletir. Yani bir köprü, bir içeriğe asla başka bir kişi adına doğrudan istekte bulunmaz.

Ceno Browser kullanımı

This chapter gives you some hints on the usage of Ceno Browser as far as its Ouinet-related capabilities are concerned. Please always keep in mind that Ceno is based on Firefox for Android, so for all questions on generic browsing topics you should refer to Mozilla's Firefox for Android Support pages.

Gerektiğinde yazıya ek olarak ekran görüntüleri de bulunur. Bu görüntülerden bazıları aygıtınızda görünenden biraz farklı olabilir. Bunun nedeni Ceno'nun sürekli geliştirilen bir uygulama olmasıdır. Bu belgeler 1.6.0 sürümü için günceldir.

If your application exhibits behaviors substantially different from those described here, do not hesitate to contact us at cenoers@equalitie.org and report the issue.

Ceno kurmak

Ceno Browser şu kaynaklardan kurulabilir:

• Google Play (Ceno Browser from eQualitie): the recommended source for most Android users.
• Gitlab: for Android devices without Google Play.
• Paskoocheh: for users in countries blocking access to the previous channels.

Ceno için en az Android 4.1 Jelly Bean ile çalışan, ARM64 ya da Neon destekli ARM32 bir aygıt gerekir. 2012 yılının sonundan bugüne kadar çıkmış çoğu aygıt desteklenir. Ceno çalışmak için özel bir izne gerek duymaz.

Warning: Please be extremely skeptical about installing Ceno Browser from sources other than the ones listed above. Because of the application's nature, their potential users may become a target for all kinds of fake or manipulated versions used to violate user privacy or attack other Ceno and Ouinet users. If in doubt, please contact cenoers@equalitie.org before installing a suspicious app.

Ceno uygulamasını tamamen kapatmak

Uygulama her açıldığında aygıtınızın bildirim çubuğunda bir Ceno simgesi belirir. Bu simge görünürken Ceno Browser hizmeti arka planda (uygulamayı kullanmadığınızda bile) çalışıyor ve içeriklere erişmek isteyen başkalarının aygıtınızı köprü olarak kullanmasını sağlıyor demektir.

Böyle bir hizmetin sürekli çalışması ağ ve işlemci kaynaklarını kullanacağından, dışardayken (kablosuz ağa bağlı olmadığınızda ya da şarj aletiniz yanınızda olmadığında) bunu kapatmak isteyebilirsiniz. Simgedeki bildirime dokunduğunuzda, Ceno hizmeti, Ceno yeniden açılana kadar kapatılır.

Tüm Ceno verilerini silmek ("panik" düğmesi)

Yukarıda gösterilen Ceno Browser hizmeti bildirimine dokunarak bazı işlemler yapılabilir. Giriş sayfası işlemi, herkese açık yeni bir Ceno sekmesi açar ve giriş sayfasını gösterir. Sil işlemini daha ayrıntılı açıklamak gerekir.

Not: Bildirimin altındaki işlemler görüntülenmiyorsa bildirimin ortasından aşağıya doğru çekerek bildirimi genişletmeye çalışın. Yalnızca Giriş sayfası işlemini görüyorsanız, aygıtınız Sil işlemini desteklemeyecek kadar eski olabilir.

Ceno uygulamasını hızlıca durdurup ilişkili tüm verileri (ön bellekteki verilerin yanında, yer imleri, parolalar ve gezinme geçmişi gibi ayarlar) silmeniz gerekirse, Sil düğmesine dokunabilirsiniz. Yanlışlıkla dokunduğunuzda verilerinizi kaybetmemeniz için, veriler hemen silinmez ve kısa bir süre için aşağıdaki gibi bir ek ileti görüntülenir:

Evet (görseldeki Yes) işlemine dokunursanız Ceno durdurulur ve tüm veriler hiçbir soru sorulmadan silinir. Aygıtınız hiç Ceno kullanmamış gibi olur.

Bu işleme dokunmazsanız birkaç saniye sonra kendiliğinden kaybolur.

Not: Yukarıda belirtilen yöntem için Ceno aygıtınızda çalışıyor olmalıdır. Ceno kapalıyken aynı işlemi yapmak için Android genel Ayarlar bölümüne giderek Uygulamalar kısmından Ceno'yu seçip Verileri temizle seçeneğini kullanabilirsiniz.

Ya da daha sert bir yöntem olarak, uygulamayı kaldırabilirsiniz.

Dikkat: Android Ceno uygulamasının kullanılmasından kalan izleri uygulama verileri dışında sistem kayıtları gibi konumlarda tutabilir.

Herkese açık ve Kişisel gezinme kipleri

As described in a previous section, Ceno has two different modes of operation depending on whether you want to share the content that you browse with others (Public browsing) or not (Personal browsing).

Bu ayar, tarayıcıda açtığınız her sekmeye uygulanır. Yani Herkese açık gezinme sekmeleriniz ve Kişisel gezinme sekmeleriniz olabilir. Ceno'yu başlattığınızda veya yeni bir sekme açtığınızda (ana sayfadaki 'Genel Sekmeler' seçeneği veya adres çubuğundaki Temizle simgesinin yanındaki Sekmeler simgesi ile), varsayılan Ceno ayarı Herkese açık gezinmeyi kullanmaktır. Kişisel gezinme kipinde yeni bir sekme açmak için ana sayfada Kişisel sekmeler seçeneğini kullanmanız ya da Sekmeler menüsündeki Kişisel kip simgesine geçmeniz yeterlidir.

Herkese açık sekmelerdeki daha açık renkli (veya beyaz) araç çubuğu ile Herkese açık sekmeleri Kişisel sekmelerden ayırt edebilirsiniz:

Diğer taraftan, Kişisel sekmelerin araç çubuğu daha koyudur:

Bir sekmeye bir sayfa yükledikten sonra adres çubuğundaki Ceno simgesi, içeriğin farklı ögelerinin nasıl alındığını bilmenizi sağlar. Bu simgeyi daha sonra ele alacağız.

Ceno ayarları

Ceno Browser, normal işlemler için gerekli olmasa da, ağ kısıtlama ve kesme girişimlerine karşı farklı stratejileri denemek ve uygulamayla ilgili sorunları bildirmek için bazı Ouinet özel ayarlarını değiştirmenizi ve istemciniz hakkında bilgi alınmasını sağlar.

Teknik not: Bu seçenekler Ceno ile birlikte gelen bir Firefox uzantısı olan Ceno Extension tarafından sağlanır ve düzgün Ouinet bütünleştirmesi sağlar. Örneğin, herkese açık gezinme sırasında araya içerik eklenmesi ve ön bellekten kullanım, görüntülenen içeriğin kaynağı hakkında bilgi sağlama ve yeni Ouinet sürümleri hakkında bilgilendirme gibi özellikler sağlar.

Bu özelliklere uygulama menüsündeki Ceno seçeneğinden erişilebilir. Uygulama ilk kez açıldığında bu menü seçeneğinin gözükmesinin biraz zaman alabilir. Sayfa şu şekilde görüntülenmelidir:

Erişim yöntemlerinin seçimi

The four checkboxes on the top of the page selectively enable or disable the different mechanisms or sources that Ceno as a Ouinet client uses to retrieve content while using either Public or Personal browsing tabs. All boxes are enabled by default.

• Doğrudan siteden (veya kaynaktan erişim) seçeneğinde Ceno, aşağıdaki diğer yöntemleri denemeden önce kaynak sunucuya bağlanmaya çalışır.

  Bu yöntem Herkese açık ve Kişisel gezinme kiplerinde çalışsa bile, alınan içerik diğer kullanıcılarla paylaşılamaz.

  If getting most Web content is not particularly slow or expensive, this mechanism may be more than enough for most use cases. However, such direct connections may be tracked by your ISP or government. To some extent, disabling this option may avoid such connections and trivial tracking (but not completely, see risks).

  Also, when accessing a Web site over insecure HTTP (instead of the more secure HTTPS), a censor may intercept the connection and supply the user with a bogus site, a tampering which Ceno cannot detect by itself. In such cases, it may help to disable this option and thus always resort to other, safer Ceno mechanisms. Please check the section on troubleshooting to learn more about this issue.

• Ceno ağı üzerinden (gizli) (veya vekil sunucu erişimi) seçeneğinde, Ceno içerik ekleyicileri HTTP vekil sunucu olarak kullanarak kaynak sunuculara erişir.

  Bu yöntem yalnızca Kişisel gezinme kipinde çalışır.

  Bir içeriğe HTTPS kullanarak erişirken yalnızca kaynak sunucular trafiğin şifresini çözebilir. Düz HTTP kullanıldığında içerik ekleyici şifrelenmemiş trafiği görebilir (yine de içeriği imzalamaz ve başkalarıyla paylaşmaz). Köprüler gibi diğer katılımcılar asla şifrelenmemiş trafiği görmez.

• Ceno ağı üzerinden (herkese açık) (veya içerik ekleyici erişimi) seçeneğinde kişisel bilgiler isteklerden silinir ve bir içerik ekleyiciye gönderilir. İçerik ekleyici kaynak sunucudan içeriği alır, imzalar ve dağıtması için tekrar Ceno'ya gönderir.

  Diğer katılımcılar (köprüler gibi) şifrelenmemiş trafiği görmez.

  Bu yöntem yalnızca herkese açık gezinme kipinde çalışır.

• Diğer Ceno kullanıcılarının paylaşımlarından seçeneğinde, içerikler içeriği dağıtan diğer Ouinet istemcileri ve Ceno gibi dağıtılmış ön bellekten alınmaya çalışılır.

  Bu yöntem yalnızca herkese açık gezinme kipinde çalışır.

Herkese açık ya da Kişisel gezinme kipleri için tüm yöntemleri kapatmak bunları yararsız yapar. Böyle bir yapılandırma uygularsanız aşağıdaki gibi bir uyarı görüntülenir:

Uygulamanız hakkında

Bu sayfa Ceno Browser uygulamanız ve Ouinet istemciniz hakkında da bilgiler verir:

• Yerel ön bellek boyutu aygıtınızın yerel ön belleğinden içeriklerin gönderilmesi için kullanılan yaklaşık depolama alanını gösterir.
• Paylaştığınız içerik aygıtınızdan ağa dağıtılan içerikleri görmenizi sağlar.
• Ouinet istemciniz sorunsuz olarak çalışıyorsa Ouinet istemci durumu bölümünde başlatıldıgörüntülenir. Diğer durumlarda bağlantı veya yazılım kaynaklı sorunlar olabilir. Lütfen sorun bildirirken bu bilgileri de ekleyin.
• Erişebilirlik durumu aygıtınızın diğer istemcilere içerik gönderebilme yetkinliğini gösterir. Sorun bildirirken bunu da ekleyin.
• UPnP durumu Gelen bağlantıların Ceno tarafından alınabilmesi için yönlendiriciniz veya bağlantı noktanız ile etkileşim kurulabildiğini gösterir. Sorun bildirirken bunu da ekleyin.
• Yerel UDP uç noktaları İmzalı içeriklerin Ceno tarafından diğer istemcilere gönderilmesi için kullanulan internet adresleridir. Uygulamanın sınanmasında ve hata ayıklamasında yararlıdır ve genellikle gizli tutulmalıdır.
• Dış UDP uç noktaları yönlendiricinizin Ceno trafiğine verdiği internet adresleridir. Yalnızca UPnP özelliğinin açık olduğu yönlendiricilerde bulunur. Sorun tanılamasında yararlıdır ve genellikle gizli tutulmalıdır.
• Herkese açık UDP uç noktaları ağınız dışındaki Ouinet istemcilerinin aygıtınızla iletişim kurarken göreceği internet adresleridir. Sorun tanılamasında yararlıdır ve gizli tutulmalıdır.
• Ek BitTorrent ön yükleyicileri aygıtınız varsayılan ön yükleyiciler ile BitTorrent ağına giremediği zaman kullanılan sunuculardır. Sorun bildirirken bunu da ekleyin. Boşluk ile ayrılmış etki alanı listesini (ek bağlantı noktaları ile) düzenleyebilir ve ardından Kaydet ile kaydedebilirsiniz. Değişiklikler Ouinet istemcinizin bir sonraki çalıştırılmasında uygulanır.
• Ceno Browser hangi Ceno sürümünü kullandığınızı gösterir. Sorun bildirirken bunu da ekleyin.
• Ceno uzantısı Firefox ile Ceno bütünleştirme uzantısının sürümünü gösterir. Sorun bildirirken bunu da ekleyin.
• Ouinet Ceno tarafından kullanılan Ouinet sürümünü gösterir. Sorun bildirirken bunu da ekleyin.
• Ouinet iletişim kuralı Ceno'nun diğer Ouinet istemcileri ve içerik ekleyicileri ile iletişim kurarken kullandığı iletişim kuralı sürümünü gösterir. Sorun bildirirken bunu da ekleyin.

Yerel ön belleği temizlemek

Yukarıdaki Yerel ön bellek boyutunun yanında aygıtınızın Ouinet üzerinden gönderdiği tüm içeriklerin paylaşımını durdurup aygıtınızdan silinmesini sağlayan bir düğme bulunur. Yer imleri gibi Ceno ayarlarını silmeden aygıtınızda boş alan açmanızı sağlar.

Ceno normal gezinme ön belleğini (tarayıcı tarafından kullanılıp diğerleri ile paylaşılmayan) ya da çerezler, gezinme geçmişi ve sık kullanılanlar gibi diğer ögeleri temizlemek istiyorsanız, uygulama ana menüsündeki Ayarlar bölümüne giderek Kişisel verileri temizle üzerine dokunun. Hangi ögeleri silmek istediğinizi soran bir pencere açılır.

To drop everything at the same time (especially if you are in a hurry), please learn how to use the "panic button" feature described in Installing Ceno.

Günlük kayıtlarını tutmak

Sayfanın altında bulunan Günlük tutulsun seçeneği tüm Ouinet iç iletilerinin bir dosyaya kaydedilmesini sağlar. Yalnızca Ceno sorunlarını tanılamak için kullanılmalıdır. Şu adımları izleyin:

1. Ceno ayarları bölümüne giderek Günlük tutulsun seçeneğini işaretleyin.
2. Gezinmeye dönün ve sorun çıkan işlemleri yeniden yapın.
3. Yeniden Ceno ayarları bölümüne gidin ve Günlük tutulsun seçeneğinin yanındaki İndir üzerine dokunup dosyayı kaydedin. Android üzerinde Ceno için dosya erişim izni istenebilir, bu izin dosyayı kaydetmek için gereklidir.
4. Günlük kayıtlarının aşırı büyük dosyalar haline gelmemesi için Günlük tutulsun seçeneğinin işaretini kaldırın.

Kaydedilen günlük dosyasını bir sorun bildirmek için kullanabilirsiniz. Ancak internet gezinmenizle ilgili hassas bilgiler içerebileceğinden bu dosyayı herkese açık hale getirmekten kaçının.

Tarayıcıyı denemek

Now that you know how to install and configure Ceno, let us follow some steps to test whether different Ouinet-specific features work. This will involve selectively enabling and disabling different access mechanisms. Keep in mind however that in day-to-day usage of Ceno, you will seldom need to change the default settings at all.

Aşağıdaki tüm sınamaları tamamlamak için aynı kablosuz ağa bağlı en az iki aygıt ve tümüyle başka bir ağda bulunan üçüncü bir aygıt gereklidir.

All of the tests will be performed using public browsing. If something does not work as expected, please be patient and check the section on troubleshooting. Specifically, if the browser gets stuck for more than a couple of minutes while loading a page, you may hit stop and reload it (although this may alter results slightly).

Bir içerik ekleyiciye erişmek

Öncelikle Ceno Browser uygulamanızın bir içerik ekleyicisine erişebilirliğini denetlememiz gerekiyor. Önemsiz gelebilir fakat istemciniz bu işlem sırasında birçok Ouinet özelliklerini de sınar. Bu işlemler; içerik ekleyici havuzundan adres denetiminin yapılması, doğrudan erişim ve internet hizmeti sağlayıcınız veya devletiniz tarafından engelleme yapılıyorsa köprü havuzundan başka bir Ouinet istemcisi ile içerik ekleyiciye erişilmeye çalışılmasıdır.

Birinci aygıtta şu adımları uygulayın:

1. Öncelikle Ceno uygulamasını kurun ve başlatın. Giriş sayfası görüntülenir.
2. Uygulamanın ana menüsünü açın ve Ceno ayarlarını açmak için Ayarlar seçeneğine dokunun. Yalnızca içerik ekleyici erişimi sınaması yapacağımız için, içerik kaynakları kısmında Ceno ağı üzerinden (herkese açık) seçeneği dışındaki tüm seçeneklerin işaretini kaldırın.
3. Ceno giriş sayfasına geri dönün. Önerilen sitelerden birini seçin ya da pencerenin üst kısmındaki adres çubuğuna başka bir sitenin adresini yazın. Erişimeniz engellenen bir site biliyorsanız onu deneyin!
4. Seçtiğiniz site bir süre sonra açılır.

Not: Asıl site yerine sahte bir siteyle karşılaşırsanız, adres çubuğunda site adresinin başlangıcını https:// olarak (http://yerine) değiştirin ve sınamayı yineleyin.

Site yüklenirse, aygıtınız içerik ekleyiciye erişebiliyor demektir! Havuz sorguları yapıp diğer istemcilerle iletişim kurabildiğiniz için dağıtılmış ön bellekten içerikleri de yükleyebiliyor olmalısınız.

Adres çubuğundaki Ceno simgesine dokunursanız aşağıdaki gibi bir pencere açılır. Bu pencerede sitenin kaç parçasının farklı kaynaklardan yüklendiğini görebilirsiniz. Diğer kaynakları önceki adımda kapattığımız için yalnızca Ceno ağı üzerinden (herkese açık) dışındaki tüm veriler sıfır olmalıdır.

Aksine, varsayılan ayarlarla Kişisel bir sekme kullanmış olsaydınız bu pencerede aşağıdaki gibi Doğrudan siteden ya da Ceno ağı üzerinden (kişisel) bölümlerinde sayılar görebilirdiniz.

Yakındaki kullanıcılardan içerik alma

Birinci aygıtınız bir içerik ekleyiciden içerik yükleyebildiği için şimdi bu içeriği dağıtılmış ön bellek ile başka bir aygıt ile paylaşmasını sınayacağız. İmzalanmış içeriğin alımı ve doğrulanmasının çalıştığını denetlemenin en kolay yolu aygıttan aygıta Ceno desteğini kullanmaktır.

Birinci aygıtta yukarıdaki sınamayı tamamladıktan sonra, Ceno'yu çalışır olarak bırakın (Ceno simgesi bildirim çubuğunda gözükmeli). İkinci aygıtınızı alın (yardımcı olması için bir arkadaşınıza söyleyebilirsiniz) ve aynı kablosuz ağa bağlanın. Sonrasında ikinci aygıtınızda aşağıdaki adımları izleyin:

1. Kurmadıysanız, Ceno uygulamasını kurun ve yukarıdaki gibi başlatın.
2. Uygulamanın ana menüsünü açın ve Ceno ayarlarını açmak için Ceno seçeneğine dokunun. Yalnızca içerik ekleyici erişim sınaması yapacağımız için, içerik kaynakları kısmında Ceno ağı üzerinden (herkese açık) seçeneği dışındaki tüm seçeneklerin işaretini kaldırın.
3. Ceno giriş sayfasına geri dönün ve yukarıda yaptığınız gibi aynı siteyi ziyaret edin (önerilen sitelerden birini seçerek ya da adres çubuğuna adresini yazarak).
4. Seçtiğiniz site bir süre sonra açılır.

Çalışmazsa, kablosuz ağınız aygıtlar arasında doğrudan erişimi engelliyor olabilir. Bu "İstemci yalıtımı" durumu ile herkese açık ağlarda (parklar, barlar, oteller gibi yerlerde) karşılaşılabilir. Lütfen başka bir ağ kullanarak yeniden deneyin.

Çalışıyorsa, iki aygıt da diğer istemcilere içerik gönderebiliyordur. Adres çubuğundaki Ceno simgesine dokunarak pencereyi açtığınızda aşağıdaki gibi Diğer Ceno kullanıcılarının paylaşımlarından değerinin sıfır olmadığını görebilirsiniz.

Son olarak Paylaştıklarınız için de bir sayaç olduğunu farketmiş olabilirsiniz. Bu ayrı bir kaynak değildir. Burada sayılan içerikler dağıtılmış ön belleğin bir parçasıdır ve sizin aygıtınızda önceden kaydedilmiştir. Böylece Ceno bu içerikleri ağ üzerinden yeniden almaya gerek duymaz.

Uzak kullanıcılardan içerik alma

Dağıtılmış ön bellek için küçük bir sınama yaptık. Şimdi internet üzerinden nasıl çalıştığını sınayalım.

Yukarıdaki sınama tamamlandıktan sonra Ceno uygulamasını birinci aygıttaki gibi açık bırakın ve ikinci aygıtta bildirimlerden Ceno uygulamasını durdurun.

Şimdi başka bir kablosuz ağa bağlanan üçüncü bir aygıt gerekiyor (başka bir arkadaşınız kendi evinden yardım edebilir). Bu aygıt için izlenmesi gereken adımlar bir önceki aygıt ile aynıdır.

Üçüncü aygıt sınama için kullanılan siteyi yükleyebiliyorsa, her şey hazır demektir. Birinci aygıt diğerlerine içerik gönderebiliyor ve büyük olasılıkla köprü olarak da çalışabilir.

Tebrikler!

Diğer Ceno kullanıcılarının internet üzerinde gezinmesine yardımcı olmak

Bağlanan tüm katılımcılardan (bu sizi de içeriyor) eşler arası bir ağ kurulur. Katılımcıların artması, ağı hızlandırır ve güçlendirir. Ceno Browser uygulamasını internet sansürü uygulamayan (veya az uygulayan) bir ülkeden kullanıyorsanız, bir köprü katılımcısı olarak diğer Ceno kullanıcılarına yardım etmeyi düşünebilirsiniz. Böylece aşırı sansür uygulanan ülkelerde yaşayan istemciler ve içerik ekleyiciler arasındaki trafiği aktarabilirsiniz. Onların trafiğini göremeyecek (şifrelenmiş olarak aktarılır) veya aygıtınızda tutmayacaksınız.

Note: The configuration described in this section may also help your device to effectively seed content to others on the distributed cache, so please consider applying it as well when using Ceno in a censoring country (but keep in mind the risks of serving such content to others).

Nasıl bir Ceno köprüsü olunur

Bu özellik zaten Ceno Browser uygulamasının içinde vardır. Aygıtınızın, UPnP etkinleştirilmiş veya Ceno için açık bağlantı noktası yönlendirmesi yapılandırılmış olan bir kablosuz ağa bağlı olması gereklidir. Ayrıntılar için bir sonraki bölüme bakın.

Bununla birlikte, Android aygıtlar yalnızca etkin olarak kullanılırken köprü işlevi görebilir. Güç koruma özellikleri Ceno işlemlerini kısıtlar.

Technical note: This is mainly due to Android's Doze mode slowing down the operation of the native Ouinet library. Unfortunately, disabling battery optimization for Ceno does not seem to exclude Ouinet from it. Your particular device may also include its own power-saving features which may interfere with Ceno; please check Don't kill my app! for your device's brand.

Ceno uygulamasını yapılandırılmış bir kablosuz ağ üzerinde kalıcı olarak çalışan ve her zaman erişilebilecek bir köprü olarak kullanmak istiyorsanız, şunları yapmalısınız:

1. Aygıtınız sürekli fişe takılı olmalı.

2. Aygıtın ekranı sürekli açık olmalı.

   Bu kullanım Android ekran koruyucusunu kullanarak aşırı güç tüketimi olmadan sağlanabilir. Ayarlar > Ekran > Ekran koruyucu (ya da Daydream) bölümünden etkinleştirebilirsiniz. Saat seçeneğini seçin. Menüden Ekran koruyucu başlangıç zamanı seçip, Şarj olurken ya da Her zaman seçeneğini seçin. Aygıt etkin kullanılmadığında siyah arka planda karartılmış olarak saat görüntülenir.

   Ekranı kapatacağı için aygıtı kilitlemek için güç tuşunu kullanmayın. Aygıt ekranı açıkken bir süre sonra kendini kilitler.

Bu seçenek uygun değilse, henüz pes etmeyin! Sürekli açık iyi bir internet bağlantısı bulunan bir bilgisayarınız varsa okumayı sürdürün.

Bilgisayarda köprü çalıştırmak

If your computer supports Docker containers, you can run a pre-configured Ceno client on it to act as a bridge. If Docker is not yet installed, please follow the instructions to install the Docker Engine in your platform. For Debian derivatives like Ubuntu or Linux Mint, you can just run: sudo apt install docker.io

Ceno istemcisini depoda çalıştırmak için şu komutu uçbirim uygulamanızda yürütmeniz yeterlidir (korkutucu görünüyor ama kopyalayıp komut satırına yapıştırabilirsiniz):

sudo docker run --name ceno-client \
  -dv Ceno:/var/opt/ouinet --network host \
  --restart unless-stopped equalitie/Ceno-client

Bilgisayarınız GNU/Linux tabanlı değilse, komut biraz farklı olmalıdır:

sudo docker run --name ceno-client \
  -dv ceno:/var/opt/ouinet \
  -p 127.0.0.1:8077-8078:8077-8078 -p 28729:28729/udp \
  --restart unless-stopped equalitie/ceno-client

The command will start a container named ceno-client that will run on every boot unless you explicitly tell it to stop. Please check the Ceno Docker client documentation for more information on how to manipulate the container.

Note: This client has no Ceno Settings: when instructed below to access that page, open instead the client front-end, which contains mostly equivalent information.

Kablosuz yönlendiricinizde UPnP ayarını açmak

UPnP is the easiest way of making your Ceno Browser (or computer client) reachable to the Ceno network. The Ceno Settings page will indicate the UPnP status on your local network.

Note: Enabling UPnP on the Wi-Fi router may expose devices on your network to external interference. Please make yourself aware of the risks and also consider using alternative methods as explained below.

Aşağıdaki durum UPnP özelliğinin çalışmadığını ya da kablosuz yönlendiricinizde kullanılamadığını gösterir:

Erişilebilirlik durumu

undecided

UPnP durumu

disabled / inactive

Aşağıdaki durum UPnP özelliğinin büyük olasılıkla çalıştığını ve bağlantının Ceno tarafından denetlendiğini gösterir:

Erişilebilirlik durumu

undecided

UPnP durumu

enabled

Aşağıdaki durum UPnP özelliğinin çalıştığını ve bağlantıların diğer Ceno kullanıcılarına köprü olarak aktarılabileceğini gösterir:

Erişilebilirlik durumu

likely reachable / reachable

UPnP durumu

enabled

Note: Even if UPnP is working, your router may still not be reachable from the outside. This can be the case when Ceno Settings reports External UDP endpoints which look like CGNAT addresses 100.X.Y.Z:N with X between 64 and 127 (increasingly common among home ISPs), or like private addresses 10.X.Y.Z:N, 172.X.Y.Z:N with X between 16 and 31, and 192.168.X.Y:N. If so, please contact your ISP or network administrator to get a public address on your router or to establish port forwardings to the external endpoint.

Piyasada bir çok kablosuz yönlendirici var ve hepsinin kendine özgü çeşitli özellikleri var. Bazı markaların UPnP açma yönergelerinin (İngilizce) bulunduğu listeye bakabilirsiniz:

• Linksys
• D-Link
• Huawei
• Xfinity
• TP-Link
• Netgear
• Ubiquiti

UPnP yerine bağlantı noktası yönlendirmesi kullanmak

Yönlendiricinizin UPnP seçeneğini açmak yerine Ceno ağındaki bağlantıların aygıtınıza yönlendirilmesi için bir bağlantı noktası yönlendirme kuralı oluşturabilirsiniz. Yönlendiricinin yönetim arayüzüne girmeli ve bağlantı noktası (port) yönlendirme seçeneğini bulmalısınız. Hangi IP adresi ve bağlantı noktasına yönlendirme yapmanız gerektiğini öğrenmek için, Ceno ayarları bölümünü açın ve Yerel UDP uç noktaları bölümüne bakın.

Yerel UDP uç noktaları

192.168.1.132:28729

Bağlantı noktası yönlendirme UDP (TCP değil) iletişim kuralına özgü olmalıdır. Ceno ilk kez açıldığında rastgele bir bağlantı noktası seçer ve sonraki açılışlarında aynı bağlantı noktasını kullanır. Ancak aygıtınızın yerel ağdaki IP adresi zaman zaman değişebilir. Aygıtınızın Ceno ağına erişilebileceğinden emin olmak için arada bir Ceno ayarları bölümüne bakmalısınız.

Teknik not: Ayrıca yönlendiricinizden aygıtınızın yerel IP adresini sabitleyebilirsiniz (örneğin DHCP ayarlarından aygıtınızın MAC adresine bir sabit IP atayabilirsiniz.

Sorunları gidermek

Bu bölümde CENO ve Ouinet ile ilgili bilinen sorunlarla karşılaştığınızda neler yapacağınızla ilgili ipuçları bulabilirsiniz. Bu projelerin deneysel olduğunu ve çalışmasında kontrolümüz dışında etkenler olabileceğini unutmayın. Bunlar ağ altyapısının durumu ve yapılandırması, diğer kullanıcıların yüklediği içerikler ve bağlantı türleri gibi bir çok etkenden kaynaklanabilir.

If problems still persist, please report them to cenoers@equalitie.org. We will try to help you with them.

Uygulama menüsünde CENO seçeneği yok

CENO eklentisi henüz yüklenmemiş olabilir. Lütfen bekleyin.

CENO ayarları bölümündeki tüm seçenekler grileşti ve kullanılamıyor

CENO eklentisi yüklendi fakat henüz Ouinet üzerinden durum bilgilerini alamadı. Ouinet altyapısının hazır olması biraz zaman alabilir, lütfen bekleyin.

Ayarlar bölümü iki dakikadan uzun süre bu şekilde kalırsa, Ouinet başlarken bir sorun çıkmış olabilir.

Yapabiliyorsanız genellikle ulaşabildiğiniz bir sayfayı ziyaret etmeyi deneyin. Karşılaştığınız hata iletisi "Kaynak alınamadı (tüm yapılandırılmış yöntemler denendi)" ise CENO bağlantı sorunları (BitTorrent ağına katılamama gibi) yaşıyor olabilir. Mobil veri kullanıyorsanız kablosuz ağ ile yeniden deneyin.

Bir sayfayı ziyaret ettiğinizde "Vekil sunucu bağlantıları reddediyor" hata iletisini görüyorsanız, aygıtınızda çalışan diğer uygulamaları kapatıp CENO uygulamasını yeniden başlatmayı deneyin.

Teknik not: 127.0.0.1:8077 veya 127.0.0.1:8078 TCP bağlantı noktalarında çalışan başka bir uygulama varsa bu durum olabilir.

CENO ayarları altındaki Ouinet istemci durumu başlatıldı olarak görünmüyor

Aygıtınızda CENO tarafından çalıştırılan Ouinet istemcisi başlatılırken sorun yaşıyor.

CENO başlatıldığında durum bir kaç saniyeliğine başlatılıyor olarak görünebilir. Uzun süre başlatılıyor olarak kalırsa, uygulamanın BitTorrent ağına erişimini engelleyen bağlantı sorunları olabilir. İnternetiniz çalışıyorsa ve durum başlatılıyor olarak kalıyorsa, lütfen bize ulaşın (özellikle bir önceki başlatmanızda durum başlatıldı olarak kaldıysa).

One possible reason for not being able to get into BitTorrent (more so when you run Ceno for the first time), is that the default bootstrap servers used by the Ouinet client are blocked or unreachable. In that case you may want to try providing Ceno with extra BitTorrent bootstrap servers in the Settings page. You can ask us if you do not know of any such server. After setting the extra bootstraps, please restart the application. If the problem persists, contact us.

Farklı bir durum yaşıyorsanız, Ouinet istemcinizin kendisinde bir sorun olabilir. Lütfen sorunu bize bildirin.

Bazı içeriklere erişirken "Kaynak alınamadı" hata iletisi görüntüleniyor

Bu durumda, CENO içeriğe erişmek için tüm yöntemleri denemiş ancak hepsi başarısız olmuştur.

CENO çalıştırmak için şu gereksinimlerin sağlandığından emin olun:

• You are running a recent version of Ceno Browser. Obsolete versions may not be able to communicate with newer injectors or other clients. Check the installation instructions to know where to get new versions.
• All access mechanisms in the Settings page are enabled. Otherwise Ceno will not be able to circumvent some connectivity issues when accessing content.
• İnternet bağlantınızın çalıştığından emin olun, yani normalde kullandığınız tarayıcı, sayfaları yükleyebiliyor olmalı. CENO ve Ouinet tüm ağ bağlantıları kapatıldığında çalışamaz (kullanıcılar yine de aygıttan aygıta paylaşım için ortak bir ağ bulabilirler).

Durum buysa, tüm erişim yöntemlerinin başarısız olmasına neyin neden olduğunu açıklamak CENO kullanarak içerik alma olasılığınızla ilgili bir fikriniz olmasını sağlayabilir.

Kaynaktan erişim

CENO Browser içeriğin kaynak sunucusuna doğrudan erişemiyor. Sunucuda teknik sorunlar (bakım ya da saldırı) olabileceği gibi birisi bağlantınıza karışıyor da olabilir.

Asıl CENO kullanım durumu budur ve diğer yöntemler bu sorunu çözmelidir.

Vekil sunucu veya içerik ekleyici erişimi

Birisi içerik ekleyici havuzundaki adreslere olan bağlantınıza karışıyor olabilir. CENO ilgi gördükçe bu durum yaşanabilir. CENO içerik ekleyicilere erişmek için köprü olarak çalışan diğer istemcilere başvurur.

Bu istemcilere CENO ile erişilememesinin farklı nedenleri olabilir:

• Erişebileceğiniz başka bir istemci olmaması. Yalnızca birkaç Ouinet istemcisi çevrim içi ise hiçbiri dışarıdan erişilebilen bir ağda bulunmuyor olabilir. CENO ve Ouinet yaygınlaştıkça ve yüksek kapasiteli bağlantıları olan diğer istemciler çevrim içi oldukça bu durumun olasılığı azalır.

  Buradaki sıradışı durum Ouinet istemcilerinin arasındaki bağlantıların sansürleyiciler tarafından fark edilip engellenmiş olmasıdır. Bu durumun olma olasılığı azdır (çünkü tüm BitTorrent trafiğinin engellenmesini gerektirebilir) ve Ouinet kapsamı dışındadır. Ancak bu tarz saldırılara daha dayanıklı olmayı planlıyoruz.

• Herhangi bir içerik ekleyiciye erişebilen istemci olmaması. Tüm içerik ekleyicilerinin aynı anda kapalı olmasının olasılığı düşük olduğundan yalnızca bağlantınızdaki gibi bulundukları ağa karışılan istemcilere erişiyor olabilirsiniz.

  Bulunduğunuz ülkedeki tüm ağ trafiğine karışıldığında bu durum ortaya çıkabilir. CENO, eski olsa bile dağıtılmış ön bellekteki içerikleri yüklemeye çalışır.

  CENO ve Ouinet yaygınlaştıkça, uluslararası sitelere bir şekilde erişebilen en az birkaç istemci bulunma olasığı artar. Erişim güvenli olmasa bile, ülkeye bir parça içerik ekleyebilen tek bir Ouinet istemcisi, ülke dışına erişmeye gerek kalmadan (dağıtılmış ön bellek üzerinden) içeriğin yayılmasını sağlamaya yeterli olabilir.

Bu iki durumdan kaçınmaya çalışmak için (umarız ki) sansürsüz ülkelerde iyi bağlantısı olan bazı Ouinet istemcileri işletiyoruz. Ancak internet adresleri sabit olan böyle istemcilerin de engellenebileceğini unutmayın.

Dağıtılmış ön bellek

Keep in mind that an absolute requirement to be able to retrieve any content from the distributed cache is that it has already been injected by some other Ceno or Ouinet user. This means that popular content is more likely to eventually get injected and replicated in a natural manner, while more obscure content is less so, unless someone takes care of using Ceno or some other Ouinet client to inject and keep seeding it (which may further expose them to some risks).

Ne kadar çok kişi herkese açık gezinme ile alsa bile, paylaşımı güvenli olmayan içeriklerin asla eklenmeyeceğini unutmayın. Bunlar, kaynak sunucu tarafından kişisel veya gizli olduğu belirtilen, kimlik doğrulaması gerektiren veya çeşitli değişken site uygulamalarının trafik içerikleri olabilir.

Ayrıca eklenen içeriklerin kopyalarını tutan istemcilerine erişebilmeniz gerektiğini de unutmayın. Önceki konuda köprü istemcilerine erişmek için gerekli olan durumlar burada da geçerlidir.

Yalnızca HTTP kullanan sitelerle ilgili bir not

Ceno automatically switches to the more secure HTTPS protocol to access sites which would otherwise be accessed using plain, insecure HTTP. This is done by the embedded HTTPS by default extension when you enter a bare domain name like example.com or an HTTP URL like http://example.com/… in the location bar, or when you follow a link with such a URL in a page.

Kendiliğinden HTTPS iletişim kuralına geçiş, birinin bir HTTP bağlantısını kesmesini ve başka bir sunucuya yönlendirip sahte içerik göstermesini (erişim engellendi iletileri gibi) önlemek için yapılır. HTTPS kullanıldığında bu tür bir ele geçirmenin algılanması önemini yitirir. Böylece CENO kandırılarak sahte içeriği yüklemek yerine sorunun etrafından dolaşabilir.

Nadir de olsa bazı siteler HTTPS desteklemeyebilir ve bu sitelerde hiçbir yöntem işe yaramaz. CENO ile yükleyemediğiniz sitenin HTTPS desteklemediğinden eminseniz adres çubuğundan https:// bölümünü http:// olarak değiştirip yeniden deneyin.

Belirli bir siteye her zaman düz HTTP ile erişmek istiyorsanız şu şekilde bir kalıcı istisna ekleyebilirsiniz:

1. Uygulamanın ana menüsünden Varsayılan olarak HTTPS seçeneğini seçin. Eklentinin ayarlar sayfasını göreceksiniz.
2. Aşağıda gösterildiği gibi sitenin etki alanını metin alanına yazın. Birden fazla siteyi boşluk ya da yeni satır ile ayırarak yazabilirsiniz. orneksite.comadresini eklediğinizde o site altındaki tüm etki alanlarının da (www.orneksite.com veya a.b.orneksite.com gibi) kapsanacağını unutmayın.
3. Tamamladığınızda geri dönün ya da sekmeyi kapatın.

Note: In the unfortunate case that a site is only accessible via HTTP, and it is also being hijacked by a censor, you will need to go to the Settings page, disable Origin access, and try again. Please note that this setting affects all sites, and it is not remembered by Ceno for subsequent runs. We encourage you to contact the site administrators and tell them to enable HTTPS support.

Bir site sayfası sahte içerik görüntülüyor (engelleme iletisi gibi)

Siteye erişmek için daha önce eski bir CENO sürümü kullanmış ve bağlantınıza birisi tarafından karışılarak yanlış sunucuya yönlendirilmiş olabilirsiniz. CENO bu yönlendirmeyi hatırlayarak kendiliğinden önceki siteye erişmeye çalıştığınızda yanlış yönlendirilen siteyi açıyor olabilir.

Bu sorunu çözmek için uygulama ana menüsünden Ayarlar bölümüne gidip Kişisel verileri temizle üzerine dokunarak CENO'nun normal gezinme ön belleğini temizleyebilirsiniz.

Önceki bölümde de anlatıldığı gibi, 1.3.0 ve üzeri CENO sürümleri yeni ziyaret edilen sitelere yapılan bağlantıların ele geçirilmesini önlemek için her zaman HTTPS kullanır.

Aygıtımdan gönderilen içerik başkaları tarafından alınamıyor

First, make sure that your device is still seeding the content by going to the Ceno Settings page, only leaving the Shared by other Ceno users source box checked, then accessing that content again: it should load (at least partially), and tapping the Ceno address bar icon should only show non-zero values under Shared by other Ceno users or Shared by you.

İçerik yüklenmezse, CENO eski içerikleri (varsayılan ayar bir haftadan eski) yerel ön bellekten kendiliğinden temizlediği için zaten silmiş olabilir. Ayarlar sayfasından CENO ağı üzerinden (herkese açık) seçeneğini açın ve içeriğe yeniden erişmeye çalışın. Aygıtınızın dağıtılmış ön bellek dizinlerinde içeriği duyurması için bir kaç dakika bekleyin. Yalnızca Diğer CENO kullanıcılarının paylaşımlarından seçeneğini yeniden açın ve içeriğe bir kez daha erişmeye çalışın. Yine yüklenmezse içerik Ouinet tarafından paylaşılmak üzere güvenli bulunmamış olabilir.

Önceki adım çalışıyor fakat kaynak olarak Diğer CENO kullanıcılarının paylaşımlarından seçeneği açık olan başka bir aygıtta "Kaynak alınamadı..." hatası görüntüleniyorsa iki olasılık vardır. İki aygıtta aynı ağda olabilir (aynı kablosuz ağa bağlanmış) ya da ağ, bağlanan aygıtların aralarında doğrudan iletişim kurmalarına izin vermiyor olabilir. Herkese açık kablosuz ağlarda bu durum görülebilir, özel bir ağ kullanmayı deneyin.

Aygıtlar farklı ağlarda ise sorunun bir kaç nedeni olabilir. Bu nedenlerden biri, ilk aygıtın ağının gelen bağlantıları engellemesi olabilir, CENO ayarları bölümünde Erişilebilirlik durumu için Erişilebilir ya da Erişilebilir olmalı yazmalıdır. Yoksa bu şekliyle o ağ üzerinden gönderim yapılamaz.

Technical note: If your device reports undecided reachability and you can change the configuration of the access point, you may create a permanent port forwarding rule towards your client. See here for further instructions.

Ek: Ouinet istemci ön yüzü

The Ouinet client (as run by e.g. Ceno Browser) offers a front-end page with some information and actions which may be useful for debugging the client. Many of them are also offered by the Ceno Extension via the Ceno Settings page, though others are only available here.

The front-end is accessible using any plain Web browser running on the same device (you can use Ceno too). Its default address is http://127.0.0.1:8078/. If you open it, you will see something like the figure below.

Sayfada görüntülenen ögeler şunlardır:

• İstemcinin HTTPS trafiğini işlemesi gerektiğinden, istemciyi tarayıcınızda sertifika kuruluşu (CA) olarak etkinleştireceği bir bağlantı.

  You only need this to use a plain browser for testing the Ouinet client, in which case you will also have to configure its HTTP/HTTPS proxies to 127.0.0.1:8077, and manually enable the Ceno Extension for injection to work. We very strongly recommend using a separate, specific browser profile for this purpose.

  Ceno Browser bu şekilde yapılandırılmış olarak geldiğinden bunların gerekmeyeceğini unutmayın.

• İstemci tarafından içeriğe erişmek için kullanılacak farklı yöntemlerin açıp kapatma düğmeleri.

• Günlük ayrıntı düzeyi seçenekleri, varsayılan INFO (bilgi iletileri, uyarılar ve hatalar) ya da DEBUG (hataları bildirmek için kullanışlı ayrıntılı çıktı) gibi. Günlük dosyası da buradan etkinleştirilip alınabilir.

  Günlük dosyası etkinleştirilirken ayrıntı düzeyi kendiliğinden DEBUGolarak ayarlanır. Bunu istediğiniz zaman değiştirebilirsiniz. Günlük dosyası kapatılırken varsayılan ayrıntı düzeyi yeniden ayarlanır.

• Genel istemci durumu ve sürüm bilgileri. Hataları bildirirken yararlıdır.

• Information about client connectivity and injector addressing. The default bep5 method looks up Internet addresses in a BitTorrent injector swarm, as explained here.

• Dağıtılmış ön bellekteki içerik ekleyicilerinin imzaları doğrulanırken kullanılan herkese açık anahtar.

• Yerel ön belleğinizdeki en eski içeriğin yaşı, ön belleğin yaklaşık boyutu, tümüyle silme düğmesi ve ağ üzerinde duyurulan ön bellek kayıtlarının bağlantısı gibi bilgiler.

• Açıksa, dış, sabit ön bellek klasörü (Ceno şu anda bunu kullanmıyor).